F  r  a  n  c  i  s  c  i        M  a  u  r  o  l  y  c  i        O  p  e  r  a        M  a  t  h  e  m  a  t  i  c  a
Introduzione Help Pianta Sommario
Emendatio et restitutio Apollonii Pergaei conicorum elementorum Liber primus 50
<- App. -> <- = ->

50a Si hyperbolen, vel ellipsin, vel circuli periferiam linea tangens coincidat diametro: et per tactum et centrum linea producatur: et a summitate ducta linea ordinate applicata coincidat ductae lineae per tactum et centrum: et factum sit,769 ut portio tangentis inter applicatam et tactum ad portionem ductae per centrum et tactum, quae inter tactum et applicatam; sic770 assumpta quaedam linea ad duplam tangentis; quae a sectione ducitur ad ductam per centrum et tactum, aequidistans tangenti, poterit id, quod quaedam superficies rectangula adiacens ad lineam assumptam et latitudinem habens receptam sub ipsa usque ad tactum, in hyperbole quidem excedens specie simili contento sub dupla eius, quae inter centrum et tactum et sub assumpta771 linea, in ellipsi autem et circulo deficiens.

Sit hyperbole, vel ellipsis, vel circulus, cuius diameter ab. // Centrum g. // Tangens de. // Et ge producatur utroversum, ut ipsi772 eg773 aequalis sit gc774. // Ordinate ducta bzh coincidens775 ipsi776 quidem de ad signum z ipsique ge apud h. // Sitque sicut ze ad eh sic et ad duplam ipsius ed. // Ponaturque et ad rectos777 ipsi eg. // Et tc coniuncta producatur. // Et per relictum quoddam778 punctum in sectione, ut l agatur penes ed tangentem linea lmx coincidens ipsi ge productae apud m et diametro ab apud x. // Item penes ipsam bh ducatur lrn coincidens ipsi779 ge productae apud r ipsique diametro ab apud n. //

// Demum penes ipsam et ducatur mp coincidens ipsi at780 productae apud p.

// Dico iam quod quadrato lm ad aequale est ad rettangolo emp quod, quidem rettangolo emp781 adiacet ad lineam assumptam et782 sub latitudine em recepta ab lm ad tactum et in hyperbola excedit ipsam et783 specie simili rettangololo cet. In ellipsi vero et circulo deficit.

// Hoc est, quod transversa diametro existente ce recta erit et.

// Agatur enim penes ipsam cp recta gso. // Et quoniam eg aequalis est ipsi gc

figura 88

atque, per 2am 6i Euclidis sicut eg ad gc sic es ad st ideo es aequalis st. // Et quoniam ze ad eh sicut784 et ad duplam ipsius ed estque es 1/2 ipsius et. Ideo ze ad eh sicut es ad ed.

// Et quoniam ze ad eh sicut lm ad mr propter triangolo triangolo zeh lmr similitudinem: ideo [S:43] lm ad mr sicut785 esad786 ed.

// Et, quoniam, per 43am huius, in hyperbola triangolo rng aequale triangolo triangolo gbh lnx et ideo triangolo triangolo gde lnx cum per additam post 42am triangolo triangolo gbh gde sint aequalia. // In ellipsi vero et circulo, quoniam triangolo gbh sive gde aequale est triangolo triangolo rng lnx. [A:32r] // Ideo, communibus ablatis, in hyperbola787 quidem triangolo egd cum trapezio rmxn. // In ellipsi autem et circulo triangolo mxg supererit triangolo lmr ad aequum ad trapezio medx.

// Sed anguli ad m contrapositiaequales788: ergo rettangolo lmr ad aequum ad parallelogrammamo789 facto ex em
in aggregatum
ipsarum
angolare aperta ed
mx
.
// Quandoquidem illud duplum790 triangolo lmr hoc autem duplum est parallelogrammami medx791.

// Et quoniam mg ad ge sicut792 mx ad ed itemque793 sicut mo ad es. // Ideo sicut mo ad es sic794 est mx ad ed propter linearum aequedistantiam et triangolo triangolo similitudinem.

// Et coniunctim mo es ad es sicut mx ed ad ed.

// Et permutatim mo es ad mx ed sicut795 es ad ed.

// Sed, per primam 6i Euclidis mo es ad mx ed sicut796
rettangolo mo es ad rettangolo mx ed
em em
fuitque es ad ed sicut ze ad eh et sicut lm ad mr et per primam 6i sicut quadrato lm ad rettangolo lmr.

// Igitur quadrato lm ad rettangolo lmr sicut
rettangolo mo es ad rettangolo mx ed
em em
.

8 //

// 9 Ergo

figura 89

et quadrato lm aequum erit
rettangolo
mo es
em
.

// Sed
rettangolo
mo es
em
aequale est rettangolo emp. Namque797 rettangolo emp

figura 90

sit ex em in dimidium aggregati ipsarum etmp. // Quod quidem dimidium est congeries ipsarum mo es.798

Igitur799 rettangolo emp ad aequale est ad quadrato lm.

Quod fuit demonstrandum.

Similiter ostendemus, quod omnis800 a puncto quovis sectionis penes de tangentem ducta ad cgm801 diametrum linea poterit contentum sub et linea et sub recepta ex diametro cge ad tactum, in hyperbola quidem excedens specie simili contento sub [A:32v]ipsis ce et in ellipsi autem et circulo deficiens. Atque ideo, cum sit ce transversa diameter, erit et recta diametros802, ad quam videlicet possunt ordinate ductae ad transversam in hyperbola, ellipsi et circulo.

Inizio della pagina
->