F  r  a  n  c  i  s  c  i        M  a  u  r  o  l  y  c  i        O  p  e  r  a        M  a  t  h  e  m  a  t  i  c  a
Introduzione Help Pianta Sommario
Opuscula mathematica p. 121-123
App. =

Scholium super calculo figurarum aequilaterarum

1 Illud autem non ignotum debet esse ingenioso lectori, quod sicut species linearum et magnitudinum tam rationalium, quam irrationalium per terminos numerarios proponuntur, calculantur et notescunt cum omnibus his, quae ad symmetriam Decimi Elementorum pertinent. Ita et latera praedictarum isopleurarum figurarum, tam scilicet planarum, quam solidorum, per memoratos numerorum terminos et congruum calculum dignoscuntur. 2 Nam calculus demonstrationem comprobat et pro demonstratione usuvenire potest. Sicut nos in secundo Arithmeticorum nostrorum Libello tradidimus. Sed ecce hic in tabella planarum et solidarum figurarum latera per dictos terminos exarabimus, ubi calculus theoriae respondebit.

3 Latera figurarum aequilaterarum circulo inscriptarum, cuius diameter ponitur partium duodecim.

Latus trianguli Radix 108
Latus quadrati Radix 72
Latus hexagoni, quod est semidiameter 6
Latus decagoni Radix 45 minus 3
Latus pentagoni Radix V 90 minus Radix 1620
est enim linea minor scilicet1 Radix V 45 plus Radix   1620 minus Radix V 45 min
Latus octogoni Radix V 72 minus Radix 2592
est enim2 linea minor scilicet Radix V 36 minus Radix 648 minus Radix V 36 minus Radix 648
[S:122] Latus dodecagoni Radix V 72 minus Radix 3888
est enim apotome scilicet Radix 54 minus Radix 18
Lineae partium 6 extrema et media ratione
divisae maius segmentum est Radix 45 minus 3 minus vero 9 minus Radix 45

4 Latera quinque corporum regularium intra sphaeram inscriptorum, cuius diameter habet partes duodecim.

Latus tetrahedri sive pyramidis Radix 96
Latus hexahedri, sive cubi Radix 48
Latus octahedri Radix 72
Latus icosahedri Radix V 72 minus Radix3 10364/5
est enim linea minor, scilicet Radix V 36 plus Radix   10364/5 minus Radix V 36 minus Radix 10364/5
Latus dodecahedri Radix 60 minus Radix 12
Nam lineae Radix 48 (quod est latus cubi) extrema et media
ratione sectae maius segmentum est Radix 60 minus Radix 12
Minus vero Radix 108 minus Radix 60

5 Perpendiculares a centro circuli, cuius diameter est partium duodecim ad latera figurarum aequilaterarum, intra ipsum descriptarum

Perpendicularis ad latus trianguli 3
Ad latus quadrati Radix 18
Ad latus hexagoni Radix 27
Ad latus decagoni Radix V plus 221/24 Radix   1011/4 linea maior
Ad latus pentagoni Radix V 131/2 plus Radix   1011/4
et est binomium, scilicet Radix 111/4 plus 11/2
Ad latus octogoni Radix V 18 plus Radix   162 linea maior
Ad latus dodecagoni Radix V 18 plus Radix   243
et est binomium, scilicet Radix 131/2 plus 11/2

6 Perpendiculares a centro sphaerae, cuius diameter est partium duodecim ad bases quinque corporum regularium ab ipsa sphaera circumscriptorum.

Perpendicularis ad basim pyramidis 2
Ad basim tam octahedri, quam cubi Radix 12
Ad basim tam icosahedri, quam dodecahedri Radix V 12 plus Radix   1151/5
et est linea maior.
7 Semidiametri circulorum circumscribentium bases quinque corporum regularium a sphaera, cuius diameter est partium duodecim circumscriptorum.

Semidiameter circuli circumscribentis basim pyramidis Radix 32
[S:123] Circumscribentis triangulum octahedri et quadratum cubi Radix 24
Circumscribentis triangulum icosahedri et pentagonum dodecahedri Radix V 24 minus Radix   1151/5 linea minor.

8 Quae quidem praxis, quo ad latera figurarum, bene respondet iis, quae in hoc praemisso libro demonstrantur. Quo vero ad perpendiculares et bases, et ex eodem libro per calculum et elementarem doctrinam extrahi possunt. Qui calculus demonstrationis vicem agere potest, sicut et calculus laterum. 9 Sed et in sequenti libro tam perpendicularium et basium quam superficierum et corpulentiarum collatio plenissime demonstrabitur. Et in postremo libro, mutua corporum inscriptio et circumscriptio brevissime tradetur.

Elementorum Euclidis tredecimi, solidorum Tertii, et regularium corporum Primi libri finis.

Inizio della pagina